سازمان غیرمتمرکز خودمختار (DAO) موجودیتی بدون رهبری مرکزی است. تصمیم‌گیری‌ها از پایین به بالا گرفته می‌شوند و توسط جامعه‌ای سازمان‌دهی شده حول مجموعه‌ای از قوانین اعمال‌شده در بلاک چین اداره می‌شوند. DAO ها سازمان های بومی اینترنتی هستند که به طور جمعی متعلق به اعضای خود و مدیریت می شوند. آنها دارای خزانه های داخلی هستند که فقط با تأیید اعضای آنها قابل دسترسی است. تصمیمات از طریق پیشنهادهایی که گروه در یک دوره معین به آنها رأی می دهد، گرفته می شود. یک DAO بدون مدیریت سلسله مراتبی کار می کند و می تواند اهداف زیادی داشته باشد. شبکه‌های فریلنسر که در آن قراردادها وجوه خود را برای پرداخت اشتراک نرم‌افزاری تجمیع می‌کنند، سازمان‌های خیریه که اعضای آن کمک‌های مالی را تأیید می‌کنند و شرکت‌های سرمایه‌گذاری مخاطره‌آمیز متعلق به یک گروه، همگی با این سازمان‌ها امکان‌پذیر هستند.
فهرست مطالب
DAO یا «سازمان خودمختار غیرمتمرکز» یک نهاد تحت رهبری جامعه است که هیچ مرجع مرکزی ندارد. کاملاً مستقل و شفاف است. قراردادهای هوشمند قوانین اساسی را وضع می‌کنند، تصمیمات مورد توافق را اجرا می‌کنند، و در هر مرحله، پیشنهادها، رأی‌گیری و حتی خود کد می‌توانند به صورت عمومی مورد بازرسی قرار گیرند.
در نهایت، یک DAO به طور کامل توسط اعضای فردی خود اداره می شود که به طور جمعی تصمیمات مهمی در مورد آینده پروژه می گیرند، مانند ارتقاء فنی و تخصیص خزانه.
به طور کلی، اعضای جامعه پیشنهاداتی را در مورد عملیات آینده پروتکل ایجاد می کنند و سپس گرد هم می آیند تا در مورد هر پیشنهاد رأی دهند. پیشنهادهایی که به سطح از پیش تعریف‌شده‌ای از توافق دست می‌یابند، سپس توسط قوانینی که در قرارداد هوشمند ارائه شده، پذیرفته و اجرا می‌شوند.
ساختارهای سلسله مراتبی آشنا که در شرکت های بزرگ دیده می شود جای خود را به همکاری جامعه تحت این چارچوب می دهد. هر یک از اعضای DAO در سطوحی بر پروتکل نظارت می کند.
بخشی از ظرافت این چارچوب، همسویی انگیزه‌ها است. به این معنی که به نفع فرد است که در رای دادن خود صریح باشد و فقط پیشنهادهایی را تأیید کند که به نفع خود پروتکل باشد.
یک پروتکل سالم و قوی، استفاده بیشتری را به همراه خواهد داشت و به نوبه خود، ارزش توکن هایی را که هر یک از اعضای DAO در اختیار دارند، افزایش می دهد. بنابراین با موفقیت پروتکل، دارندگان توکن نیز موفق می شوند.
قوانین DAO توسط یک تیم اصلی از اعضای جامعه از طریق استفاده از قراردادهای هوشمند ایجاد می شود. این قراردادهای هوشمند چارچوبی را که DAO قرار است بر اساس آن عمل کند، مشخص می کند. آنها بسیار قابل مشاهده، قابل تأیید و بازرسی عمومی هستند، بنابراین هر عضو بالقوه می تواند به طور کامل درک کند که پروتکل چگونه باید در هر مرحله عمل کند.
هنگامی که این قوانین به طور رسمی بر روی بلاک چین نوشته شد، گام بعدی در مورد تامین مالی است: DAO باید نحوه دریافت بودجه و نحوه اعطای حکمرانی را بیابد.
این امر معمولاً از طریق صدور توکن به دست می‌آید، که به موجب آن پروتکل توکن‌هایی را برای جمع‌آوری سرمایه و پر کردن خزانه DAO می‌فروشد.
در ازای فیات، به دارندگان توکن حق رای خاصی داده می شود که معمولاً متناسب با دارایی آنها است. پس از تکمیل بودجه، DAO برای استقرار آماده است.
در این مرحله، هنگامی که کد به مرحله تولید فرستاده شد، دیگر نمی توان آن را با هیچ وسیله دیگری به جز اجماع حاصل از رای گیری اعضا تغییر داد. یعنی هیچ مرجع خاصی نمی تواند قوانین DAO را اصلاح کند. تصمیم گیری کاملا به جامعه دارندگان توکن بستگی دارد.
هنگامی که پروژه مورد علاقه خود را پیدا کردید، چند راه مختلف برای مشارکت مستقیم وجود دارد. من احساس می‌کنم مهم است که توجه داشته باشیم که همه DAOها با یک هدف کار نمی‌کنند، بنابراین اولین قدم مشخص کردن عملکرد اصلی هر DAO است.
برای DAO هایی که بر حاکمیت فنی متمرکز هستند، مهم است که بدانیم چه نوع حق رأیی به دارندگان توکن اعطا می شود و چه نوع پیشنهادهایی در خطر است.
در برخی موارد مانند Uniswap، دارندگان توکن می‌توانند به توزیع بخشی از هزینه‌هایی که پروتکل جمع‌آوری میکند بین خودشان رأی دهند. در پروتکل‌های دیگر مانند Compound، دارندگان توکن می‌توانند به توزیع این هزینه‌های پروتکل برای رفع اشکال و ارتقای سیستم رأی دهند.
این رویکرد همچنین به فریلنسرها و علاقه‌مندان به پروژه اجازه می‌دهد تا بتوانند به صورت موقت به DAO بپیوندند و برای کار خود از طریق پروژه‌های کمک مالی DAO غرامت دریافت کنند (DAO ها به طور مرتب این نوع پروژه‌های موقت را در سرور Discord خود پست می‌کنند). برای سایر DAO ها، تمرکز کمتری بر روی حاکمیت بر جنبه های فنی پروتکل است، بلکه بیشتر بر روی ادغام و تخصیص خزانه متمرکز میباشد.
به عنوان مثال، SharkDAO اساساً برای تسهیل ادغام وجوه دارندگان توکن به عنوان وسیله‌ای برای به دست آوردن NFT های کمیاب وجود دارد که در غیر این صورت برای افراد عادی بسیار گران هستند (در این مورد، هدف به دست آوردن اسم هایی است که می توانند به فروش برسند. بیش از 250000 دلار).
این رویکرد فرصت‌های جدیدی را برای افراد فراهم می کند تا از قدرت مجموعه‌ای از دارایی‌ها استفاده کنند. یکی از نکات کلیدی در اینجا شفافیت در یک DAO است. جزئیات هر پیشنهاد به راحتی در دسترس است، سابقه رای گیری به طور مداوم ثبت می شود، و حتی سوابق رای گیری دارندگان توکن خاص نیز قابل مشاهده است.
DAO ها اغلب از جامعه می خواهند که ایده‌های جالبی را از طریق پروژه‌های کمک مالی ایجاد کنند، و افراد دارای ذهن کارآفرینی می توانند آزادانه پیشنهاداتی را برای کمک به توسعه آینده یک پروتکل ارائه دهند.
تا ماه مه 2016، DAO درصد زیادی از تمام توکن‌های اتری را که تا آن زمان صادر شده بودند در اختیار داشت (طبق گزارش اکونومیست تا 14 درصد). اما تقریباً در همان زمان مقاله‌ای منتشر شد که در آن چندین آسیب‌پذیری امنیتی بالقوه را برطرف کرد و به سرمایه‌گذاران هشدار داد که تا زمانی که این مسائل حل نشده است، در مورد پروژه‌های سرمایه‌گذاری آینده رای ندهند.
بعداً در ژوئن 2016، هکرها بر اساس این آسیب پذیری ها به DAO حمله کردند. هکرها به 3.6 میلیون ETH دسترسی پیدا کردند که در آن زمان حدود 50 میلیون دلار ارزش داشت. این موضوع باعث بحث و جدل گسترده و بحث برانگیز در بین سرمایه گذاران DAO شد، به طوری که برخی از افراد راه های مختلفی را برای رسیدگی به هک پیشنهاد کردند و برخی دیگر خواستار انحلال دائمی DAO شدند. این حادثه همچنین در هارد فورکینگ اتریوم که مدت کوتاهی پس از آن اتفاق افتاد نقش مهمی داشت.
طبق گفته IEEE Spectrum، DAO در برابر خطاهای برنامه‌نویسی و بردارهای حمله آسیب‌پذیر بود. پیامدهای ساختار سازمان به طور بالقوه متعدد بود: سرمایه گذاران نگران بودند که در قبال اقدامات انجام شده توسط DAO به عنوان یک سازمان گسترده تر، مسئول شناخته شوند.
DAO در قلمرو مبهم در مورد اینکه آیا اوراق بهادار می‌فروشد یا نه، عمل می‌کرد. علاوه بر این، مسائل طولانی مدت در مورد نحوه عملکرد DAO در دنیای واقعی وجود داشت. سرمایه گذاران و پیمانکاران به طور یکسان نیاز به تبدیل ETH به ارزهای فیات داشتند و این می توانست بر ارزش اتر تأثیر بگذارد.
پس از بحث بر سر آینده DAO و حادثه هک گسترده در اوایل تابستان، در سپتامبر 2016، چندین صرافی برجسته ارز دیجیتال، توکن DAO را از فهرست خارج کردند و پایان موثری را برای DAO همانطور که در ابتدا تصور می شد، نشان داد.
آینده برای DAO چیست؟ علاقه به سازمان‌های خودمختار غیرمتمرکز به عنوان یک گروه گسترده‌تر همچنان در حال رشد است. در سال 2021، بنیاد Maker، نماد صنعت کریپتو به عنوان قهرمان اصلی DAO، اعلام کرد که به طور رسمی عملیات را به MakerDAO خالق استیبل کوین (DAI) واگذار کرده و تا پایان سال منحل خواهد شد.
در حالی که بسیاری از نگرانی‌ها و مسائل بالقوه در مورد قانونی، امنیت و ساختار وجود دارد، برخی از تحلیلگران و سرمایه‌گذاران بر این باورند که این نوع سازمان در نهایت برجسته خواهد شد، شاید حتی جایگزین کسب‌وکارهای با ساختار سنتی شود.
تا کنون DAO ها برای اهداف بسیاری مانند سرمایه گذاری، خیریه، جمع آوری سرمایه، استقراض یا خرید NFT ها، همه بدون واسطه استفاده می شوند. بنابراین می توانید ایده بهتری داشته باشید، به عنوان مثال، یک DAO می تواند کمک های مالی را از هر کسی در سراسر جهان بپذیرد و اعضا می توانند تصمیم بگیرند که چگونه کمک های مالی را خرج کنند.
آیا می توانید تصور کنید که تنها با استفاده از ارز رمزنگاری شده در یک سازمان مبتنی بر اینترنت، یکی از مالکان آهنگ یک هنرمند باشید؟ در می 2021، جنی DAO اولین ان اف تی NFT خود را که آهنگ اصلی از استیو آئوکی و 3LAU بود را به دست آورد. این DAO یک سازمان متاورس است که مالکیت کسری NFT ها را فراهم می کند. اعضای آن می‌توانند بر خرید NFT نظارت داشته باشند و قراردادهای هوشمند پروتکل Unicly مخزن محل اضافه شدن این NFTها را کنترل می‌کنند.
راه اندازی یک سازمان با شخصی که مستلزم بودجه و پول است نیاز به اعتماد زیادی به افرادی دارد که با آنها کار می کنید. اما به سختی می توان به کسی که تنها با او در اینترنت تعامل داشته اید اعتماد کرد. با استفاده از DAO، نیازی نیست به افراد دیگری در گروه اعتماد کنید، فقط به کد DAO که 100% شفاف است و توسط هر کسی قابل تأیید است.
