وب 3.0 نسخه احتمالی آینده اینترنت مبتنی بر بلاک چین های عمومی است، یک سیستم ثبت سوابق که بیشتر برای تسهیل تراکنش های ارزهای دیجیتال شناخته شده است. جذابیت وب 3.0 در این بوده که غیرمتمرکز است، به این معنی که به جای دسترسی مصرف کنندگان به اینترنت از طریق سرویس هایی مانند گوگل، اپل یا فیس بوک، افراد خودشان مالک و اداره بخش هایی از اینترنت هستند. در این پست، نحوه تکامل وب، اینکه چرا همه در مورد وب 3.0 صحبت می کنند، وب 3.0 برای چه استفاده می شود، در کریپتو چه کاربردی دارد، به کجا می رود و چرا این مهم است را بررسی خواهیم کرد.
وب 3.0 به «مجوز» نیاز ندارد، به این معنی که مقامات مرکزی نمی‌توانند تصمیم بگیرند که چه کسی به چه خدماتی دسترسی داشته باشد، و همچنین به «اعتماد» نیاز ندارد، به این معنی که برای انجام تراکنش‌های مجازی بین یک واسطه لازم نیست. دو یا چند مهمانی از آنجایی که این آژانس ها و واسطه ها بیشتر جمع آوری داده ها را انجام می دهند، وب 3.0 از نظر فنی از حریم خصوصی کاربران بهتر محافظت می کند.
امور مالی غیرمتمرکز، که اغلب به عنوان DeFi شناخته می شود، جزء Web 3.0 بوده که در حال افزایش است. این امر مستلزم اجرای تراکنش های مالی در دنیای واقعی بر روی بلاک چین بدون کمک بانک ها یا دولت است. در همین حال، بسیاری از شرکت‌های بزرگ و شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر در حال ریختن پول به وب 3.0 هستند، و تصور اینکه تعامل آنها منجر به نوعی قدرت متمرکز نخواهد شد، آسان نیست.
شبکه جهانی وب ابزار اصلی میلیاردها نفر برای تبادل، خواندن و نوشتن اطلاعات و برقراری ارتباط با دیگران از طریق اینترنت است. وب در طول سال ها به طرز چشمگیری تغییر کرده است و برنامه های فعلی آن تقریباً از روزهای اولیه آن قابل تشخیص نیستند. تکامل وب اغلب به سه مرحله تقسیم می شود: وب 1.0، وب 2.0 و وب 3.0.
اولین نسخه اینترنت با نام Web 1.0 شناخته می شد. وب 1.0 را به عنوان وب خواندنی یا نحوی در نظر بگیرید. اکثر شرکت‌کنندگان مصرف‌کنندگان محتوا بودند، در حالی که سازندگان عمدتاً توسعه‌دهندگان وب بودند که وب‌سایت‌هایی را با مطالبی که عمدتاً در قالب متن یا گرافیک ارائه می‌شد، می‌ساختند. وب 1.0 تقریباً از سال 1991 تا 2004 وجود داشت.
سایت ها به جای زبان نشانه گذاری فرامتن پویا (HTML) در وب 1.0 مطالب ایستا را ارائه کردند. داده ها و محتوا از یک سیستم فایل ثابت به جای پایگاه داده تهیه می شد و تعامل کمی در صفحات وب وجود داشت.
بسیاری از ما فقط وب را در نسخه فعلی خود دیده‌ایم که اغلب با نام Web 2.0 شناخته می‌شود، که به عنوان وب خواندن و نوشتن تعاملی و اجتماعی نیز شناخته می‌شود. برای شرکت در فرآیند ایجاد در دنیای وب 2.0 لازم نیست توسعه دهنده باشید. بسیاری از برنامه ها به گونه ای طراحی شده اند که هر کسی ممکن است خالق شود.
می توانید فکری خلق کنید و آن را با بقیه دنیا به اشتراک بگذارید. همچنین می‌توانید یک ویدیو پست کنید و آن را در دسترس میلیون‌ها نفر دیگر قرار دهید تا در Web 2.0 تماشا کنند، با آن تعامل داشته باشند و درباره آن نظر دهند. یوتیوب، فیس بوک، فلیکر، اینستاگرام، توییتر و سایر رسانه های اجتماعی تنها چند نمونه از برنامه های Web 2.0 هستند.
فن‌آوری‌های وب، مانند HTML5، CSS3، و چارچوب‌های جاوا اسکریپت، مانند ReactJs ، AngularJs، VueJs، و غیره، شرکت‌ها را قادر می‌سازد تا ایده‌های جدیدی را توسعه دهند که به کاربران اجازه می‌دهد بیشتر در وب اجتماعی مشارکت کنند. در نتیجه، توسعه دهندگان تنها نیاز به طراحی مکانیزمی برای فعال کردن و درگیر کردن کاربران دارند زیرا وب 2.0 حول آنها ساخته شده است.
در نظر بگیرید که اپلیکیشن‌های برجسته‌ای مانند اینستاگرام، توییتر، لینکدین و یوتیوب در روزهای ابتدایی خود در مقایسه با وضعیت فعلی چقدر بودند. همه این شرکت‌ها معمولاً مراحل زیر را طی می‌کنند:
وقتی یک توسعه‌دهنده یا شرکتی یک برنامه محبوب را منتشر می‌کند، تجربه کاربر اغلب به‌ویژه با افزایش محبوبیت برنامه به‌طور باورنکردنی مثبت است. به همین دلیل است که آنها توانستند برای شروع خیلی سریع به کشش دست یابند. بسیاری از کسب و کارهای نرم افزاری در ابتدا نگران کسب درآمد نیستند. در عوض، آنها صرفاً بر گسترش و حفظ مصرف کنندگان جدید متمرکز هستند، اما در نهایت باید شروع به کسب سود کنند.
با این حال، محدودیت‌های دریافت سرمایه‌های مخاطره‌آمیز اغلب به چرخه عمر و در نهایت تجربه کاربری بسیاری از برنامه‌هایی که در حال حاضر استفاده می‌کنیم آسیب می‌زند. برای مثال، زمانی که یک شرکت برای توسعه یک برنامه کاربردی، سرمایه‌های مخاطره‌آمیز را افزایش می‌دهد، سرمایه‌گذاران آن معمولاً انتظار بازگشت سرمایه‌شان را دارند که ده‌ها یا صدها برابر آن چیزی است که انجام می‌دهند. این بدان معناست که به جای دنبال کردن یک استراتژی رشد بلندمدت که می‌تواند اگر به صورت ارگانیک حفظ شود، شرکت اغلب در یکی از دو مسیر قرار می گیرد: بازاریابی یا فروش داده.
داده های بیشتر به معنای تبلیغات هدفمند بیشتر برای شرکت های وب 2.0 متعدد مانند گوگل، فیس بوک، توییتر و دیگران است. این باعث کلیک بیشتر و در نتیجه پول تبلیغات بیشتر می شود. بهره برداری و متمرکز سازی داده های کاربر برای عملکرد وب که ما اکنون می شناسیم و از آن استفاده می کنیم، اساسی است. در نتیجه، نقض داده ها یک اتفاق رایج در برنامه های وب 2.0 است. حتی وب‌سایت‌هایی وجود دارند که به ردیابی نقض داده‌ها اختصاص داده شده‌اند و زمانی که اطلاعات شخصی شما هک شده است به شما اطلاع می‌دهند.
شما هیچ کنترلی روی داده های خود یا نحوه ذخیره آنها در وب 2.0 ندارید. در حقیقت، کسب و کارها اغلب داده های کاربر را بدون اجازه آنها ردیابی و ذخیره می کنند. سپس شرکت‌های مسئول این پلتفرم‌ها مالک و مدیریت همه این داده‌ها هستند. علاوه بر این، زمانی که دولت‌ها معتقدند شخصی در حال ابراز عقیده‌ای است که با تبلیغات آنها در تضاد است، اغلب سرورها را می‌بندند یا حساب‌های بانکی را توقیف می‌کنند. دولت ها می توانند به راحتی با استفاده از سرورهای متمرکز برنامه ها را مداخله، کنترل یا خاموش کنند.
دولت‌ها اغلب در بانک‌ها مداخله می‌کنند، زیرا آنها نیز دیجیتال بوده و تحت کنترل متمرکز هستند. با این حال، در دوره‌های نوسانات زیاد، تورم بیش از حد یا سایر بی‌ثباتی‌های سیاسی، آنها می‌توانند حساب‌های بانکی را ببندند یا دسترسی به وجوه را محدود کنند. بسیاری از این ایرادات توسط Web 3.0 برطرف خواهد شد، که تلاش می کند به طور اساسی در نحوه ساخت و تعامل ما با برنامه ها از ابتدا تجدید نظر کند.
وب 3.0 که به عنوان وب معنایی یا خواندن، نوشتن و اجرا نیز شناخته می شود، عصری است (از سال 2010 به بعد) که به آینده وب اشاره دارد. هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین (ML) رایانه‌ها را قادر می‌سازد تا داده‌ها را به همان روشی که انسان‌ها انجام می‌دهند تجزیه و تحلیل کنند، که به تولید و توزیع هوشمند محتوای ارزشمند با توجه به نیازهای خاص کاربر کمک می‌کند.
چند تفاوت کلیدی بین Web 2.0 و Web 3.0 وجود دارد، اما تمرکززدایی در قلب هر دو است. توسعه دهندگان وب 3.0 به ندرت برنامه هایی را ایجاد و استقرار می دهند که روی یک سرور اجرا می شوند یا داده ها را در یک پایگاه داده ذخیره می کنند (معمولاً روی یک ارائه دهنده ابر واحد میزبانی و مدیریت می شوند).
در عوض، برنامه های وب 3.0 بر روی بلاک چین، شبکه های غیرمتمرکز از چندین گره همتا به همتا (سرور) یا ترکیبی از این دو ساخته شده اند. این برنامه ها به عنوان برنامه های غیرمتمرکز (DApps) شناخته می شوند و شما این اصطلاح را در جامعه وب 3.0 زیاد خواهید شنید. شرکت کنندگان شبکه (توسعه دهندگان) برای ارائه خدمات با بالاترین کیفیت برای ایجاد یک شبکه غیرمتمرکز پایدار و ایمن پاداش دریافت می کنند.
وقتی صحبت از وب 3.0 به میان می آید، متوجه خواهید شد که رمزارز اغلب ذکر شده است. این به این دلیل است که بسیاری از پروتکل های وب 3.0 به شدت به ارزهای دیجیتال متکی هستند. در عوض، به هر کسی که می‌خواهد به ایجاد، اداره، مشارکت یا بهبود یکی از پروژه‌ها کمک کند، یک انگیزه پولی (توکن‌ها) ارائه می‌کند. توکن های وب 3.0 دارایی های دیجیتالی هستند که با چشم انداز ایجاد یک اینترنت غیرمتمرکز مرتبط می باشند. این پروتکل‌ها ممکن است خدمات مختلفی مانند محاسبات، پهنای باند، ذخیره‌سازی، شناسایی، میزبانی و سایر خدمات آنلاینی را که قبلاً توسط ارائه‌دهندگان ابر ارائه می‌شد، ارائه دهند.
به عنوان مثال، پروتکل Livepeer که مبتنی بر اتریوم است، بازاری را برای ارائه دهندگان زیرساخت ویدئو و برنامه های کاربردی استریم فراهم می کند. به طور مشابه، هلیوم مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارهای کوچک را تشویق می‌کند تا پوشش بی‌سیم را تأمین و تأیید کنند و داده‌های دستگاه را از طریق شبکه با استفاده از بلاک چین و توکن‌ها ارسال کنند.
مردم می توانند با مشارکت در پروتکل از راه های مختلف، چه فنی و چه غیر فنی، امرار معاش کنند. مصرف کنندگان این سرویس معمولاً برای استفاده از پروتکل هزینه می پردازند، دقیقاً مانند این که به یک ارائه دهنده ابری مانند خدمات وب آمازون پرداخت می کنند. مانند بسیاری از اشکال تمرکززدایی، واسطه‌های بی‌نیاز و اغلب بیهوده حذف می‌شوند.
علاوه بر این، وب 3.0 به شدت به توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT)، ارزهای دیجیتال و دیگر موجودیت‌های بلاک چین متکی است. به عنوان مثال، Reddit در تلاش است تا با ایجاد مکانیزمی برای استفاده از رمزارزهای رمزنگاری شده به وب 3.0 نفوذ کند تا به کاربران اجازه دهد اساساً بخش هایی از جوامع محلی را که در آن شرکت می کنند کنترل کنند. مفهوم این است که کاربران از «امتیازات انجمن» استفاده می‌کنند، که با ارسال پست در یک subreddit خاص کسب می‌کنند. سپس کاربر بر اساس تعداد کاربرانی که به یک پست خاص رای مثبت یا منفی داده اند امتیاز می دهد. (این به سادگی یک نسخه بلاک چین Reddit Karma است.)
این امتیازات اساساً می توانند به عنوان سهام رای استفاده شوند و به کاربرانی که مشارکت قابل توجهی داشته اند اجازه می دهند تا در انتخاب هایی که بر جامعه تأثیر می گذارد، نظر بیشتری داشته باشند. از آنجایی که این نقاط در بلاک چین ذخیره می شوند، صاحبان آنها کنترل بیشتری روی آنها دارند. آنها را نمی توان به سادگی از بین برد، و آنها شما را دنبال می کنند. اگر بخواهیم منصف باشیم، این فقط یک مورد استفاده است، نسخه شرکتی یک ایده Web 3.0 که به نام سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز (DAOs) شناخته می‌شود، که از توکن‌ها برای توزیع یکنواخت‌تر مالکیت و اختیارات تصمیم‌گیری استفاده می‌کنند.
حرکت از وب 2.0 به 3.0 به کندی و بدون توجه عموم مردم اتفاق می افتد. برنامه های Web 3.0 ظاهر و احساسی مشابه برنامه های 2.0 دارند، اما بک اند اساساً متفاوت است.
آینده Web 3.0 به برنامه های کاربردی جهانی منتهی می شود که می توانند توسط طیف گسترده ای از دستگاه ها و انواع نرم افزار خوانده و مورد استفاده قرار گیرند و فعالیت های تجاری و تفریحی ما را راحت تر می کند.
تمرکززدایی داده ها و ایجاد یک محیط شفاف و امن با ظهور فناوری هایی مانند دفتر کل توزیع شده و ذخیره سازی بلاک چین امکان پذیر خواهد شد که تمرکز، نظارت و تبلیغات استثمارگرانه وب 2.0 را به چالش می کشد.
در یک وب غیرمتمرکز، زمانی که زیرساخت‌های غیرمتمرکز و پلتفرم‌های کاربردی جایگزین شرکت‌های فناوری متمرکز شوند، افراد می‌توانند به درستی داده‌های خود را کنترل کنند.
بیایید به چهار ویژگی وب 3.0 نگاه کنیم تا پیچیدگی ها و ظرافت های آن را بهتر درک کنیم.
“وب معنایی” جزء حیاتی وب 3.0 است. این عبارت توسط تیم برنرز لی برای توصیف شبکه ای از داده ها که ماشین ها می توانند تجزیه و تحلیل کنند، ابداع شد. بنابراین، به زبان انگلیسی ساده، این به چه معناست؟ واژه «معناشناسی» دقیقاً به چه معناست؟
معناشناسی به معنا یا احساس بیان شده توسط حقایق مربوط می شود. دو سنگ بنای وب 3.0، وب معنایی و هوش مصنوعی است. وب معنایی به رایانه کمک می کند تا معنای داده ها را آموزش دهد و به هوش مصنوعی امکان می دهد موارد استفاده در دنیای واقعی را توسعه دهد که می تواند از داده ها استفاده بهتری کند.
مفهوم اولیه ایجاد یک تار عنکبوتی دانش در سراسر اینترنت است که به درک معنای کلمات و تولید، اشتراک گذاری و اتصال محتوا از طریق جستجو و تجزیه و تحلیل کمک می کند. وب 3.0 به لطف ابرداده های معنایی، ارتباط داده های بیشتری را تسهیل می کند. در نتیجه، تجربه کاربر به سطح جدیدی از اتصال پیشرفت می کند که از تمام داده های قابل دسترسی بهره می برد.
وب 3.0 آینده اینترنت را از یک وب دو بعدی ساده به یک دنیای سایبری سه بعدی واقعی تر تبدیل خواهد کرد. وب سایت ها و خدمات وب 3.0 مانند تجارت الکترونیک، بازی های آنلاین و بازار املاک و مستغلات از طراحی سه بعدی استفاده قابل توجهی می کنند.
هر چقدر هم که این فکر عجیب به نظر برسد، درست است که هزاران نفر در سراسر جهان در حال حاضر در این مکان در حال تعامل هستند. به عنوان مثال، بازی های آنلاین مانند Second Life یا World of Warcraft را در نظر بگیرید، که در آن شرکت کنندگان به طور قابل توجهی بیشتر از همتایان واقعی خود نگران سلامت آواتارهای مجازی خود هستند.
وب سایت ها به لطف هوش مصنوعی قادر به فیلتر کردن و ارائه بهترین حقایق به کاربران خواهند بود. در عصر کنونی وب 2.0، سازمان ها شروع به درخواست بازخورد مشتریان برای درک بهتر کیفیت یک محصول یا دارایی کرده اند. به عنوان مثال، سایتی مانند Rotten Tomatoes را در نظر بگیرید، جایی که کاربران می توانند فیلم ها را ارزیابی و بررسی کنند. فیلم‌هایی که نمره بالاتری دارند اغلب به عنوان «فیلم‌های خوب» در نظر گرفته می‌شوند. فهرست‌هایی مانند این به ما امکان می‌دهند از «داده‌های ضعیف» بگذریم و مستقیماً به «داده‌های خوب» برسیم.
همانطور که قبلاً نیز اشاره کردیم، یکی از مهم‌ترین کمک‌های وب 2.0، بررسی همتایان است. اما، از سوی دیگر، توصیه های انسانی فساد ناپذیر نیست، همانطور که همه ما می دانیم. ممکن است گروهی از مردم دور هم جمع شوند تا به یک فیلم نقدهای مثبتی بدهند تا امتیاز خود را بالا ببرند. هوش مصنوعی می تواند یاد بگیرد که داده های خوب و بد را تشخیص دهد و اطلاعات قابل اعتمادی را در اختیار ما قرار دهد.
Ubiquitous به مفهوم وجود یا حضور همزمان در مکان های متعدد، یعنی حضور در همه جا اشاره دارد. این ویژگی در حال حاضر در وب 2.0 موجود است. به عنوان مثال، پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام را در نظر بگیرید، جایی که کاربران با گوشی‌های خود عکس می‌گیرند و سپس آنها را به صورت آنلاین ارسال و توزیع می‌کنند، جایی که به مالکیت معنوی آنها تبدیل می‌شوند. پس از ارسال، تصویر در همه جا یا در همه جا در دسترس می شود.
با پیشرفت دستگاه های تلفن همراه و اتصال به اینترنت، تجربه وب 3.0 در همه جا و در هر زمان قابل دسترسی خواهد بود. اینترنت دیگر مانند وب 1.0 به رایانه شما محدود نخواهد شد، یا مانند وب 2.0 که به تلفن هوشمندتان محدود است. آن قادر مطلق خواهد بود. از آنجایی که بیشتر چیزهای اطراف شما به صورت آنلاین (اینترنت اشیا) متصل هستند، وب 3.0 ممکن است وب همه چیز و همه جا نامیده شود.
استفاده‌های اولیه از وب فضایی یا Web 3.0 در حال حاضر همانطور که به نظر می‌رسد وجود دارد. اکنون زمان آن فرا رسیده است که مدیران کسب و کار بدانند دوره بعدی رایانه شامل چه چیزهایی می شود، چگونه بر شرکت ها تأثیر می گذارد و چگونه ارزش جدیدی را در حین توسعه ایجاد می کند.
علاوه بر این، مردم باید آماده باشند تا با بررسی مدل‌های کسب‌وکار موجود و عملی Web 3.0، درک کنند که چگونه برخی از مدل‌های تجاری تثبیت‌شده و آزمایشی‌تر وب 3.0 در سال‌های آینده ارزش کسب می‌کنند. برخی از رویکردها در بخش های زیر ذکر شده است.
این دارایی های بومی برای عملیات شبکه مورد نیاز هستند و ارزش خود را از امنیت ارائه می کنند. با ایجاد انگیزه کافی برای استخراج کنندگان صادق برای ارائه قدرت هش، هزینه عوامل مخرب برای انجام یک حمله همزمان با قیمت دارایی بومی افزایش می یابد و امنیت افزوده شده باعث افزایش تقاضا برای ارز می شود و قیمت آن را بالا می برد. و ارزش در نتیجه، ارزش این دارایی های بومی به طور کامل بررسی و اندازه گیری شده است.
برخی از اولین شرکت‌های شبکه‌های رمزنگاری یک هدف واحد داشتند: سودآوری و سودآوری بیشتر شبکه‌هایشان. مدل کسب‌وکار به دست آمده را می‌توان به‌عنوان «رشد خزانه دارایی‌های بومی خود؛ ساخت اکوسیستم» خلاصه کرد. بلاک استریم، به عنوان یکی از بزرگترین نگهبانان هسته بیت کوین، برای تولید ارزش به ترازنامه BTC خود متکی است. به طور مشابه، ConsenSys به هزار کارگر افزایش یافته است و زیرساخت های حیاتی را برای اکوسیستم اتریوم (ETH) ایجاد می کند تا ارزش ETH متعلق به خود را افزایش دهد.
با افزایش فروش توکن، موج جدیدی از ابتکارات بلاک چین، مدل‌های تجاری خود را حول توکن‌های پرداخت درون شبکه‌ها ساخته‌اند، که اغلب بازارهای دو طرفه را تشکیل می‌دهند و نیاز به استفاده از یک توکن بومی برای همه پرداخت‌ها دارند. طبق فرضیات، با رشد اقتصاد شبکه، تقاضا برای توکن پرداخت بومی محدود افزایش می‌یابد و در نتیجه ارزش توکن افزایش می‌یابد.
استفاده از توکن برای ایجاد انجمن‌ها، شرکت‌ها و ابتکارات ممکن است همیشه نمیتواند درآمد را مستقیماً به دارندگان توکن منتقل کند. به عنوان مثال، ایده بایبک/سوختن توکن به عنوان یکی از جنبه‌های توکن‌های Binance (BNB) و MakerDAO (MKR) علاقه‌مندان زیادی را برانگیخت. توکن‌های بومی از بازار عمومی بازخرید می‌شوند و با ورود درآمد به پروژه (از طریق کارمزد معاملات بایننس و کارمزدهای پایداری MakerDAO) سوزانده می‌شوند که منجر به کاهش عرضه توکن‌ها و افزایش قیمت می‌شود.
نسل بعدی مدل های کسب و کار بر ایجاد زیرساخت های مالی برای این دارایی های بومی، از جمله مبادلات، متولیان و تامین کنندگان مشتقات متمرکز شد. همه آنها با یک هدف در ذهن ایجاد شده اند: ارائه خدمات به کاربرانی که می خواستند در مورد این دارایی های مخاطره آمیز حدس بزنند. از آنجایی که شبکه‌های زیربنایی باز و بدون مجوز هستند، سازمان‌هایی مانند Coinbase نمی‌توانند با ارائه «دسترسی انحصاری» در موقعیت انحصاری قفل شوند. با این حال، نقدینگی و برندهای چنین شرکت‌هایی در طول زمان خندق‌های قابل دفاعی را فراهم می‌کنند.
از آنجایی که واسطه ها دیگر در Web 3.0 دخیل نیستند، داده های کاربر دیگر کنترل نخواهد شد. این امر احتمال سانسور دولتی یا شرکتی و همچنین اثربخشی حملات انکار سرویس (DoS) را به حداقل می رساند.
مجموعه داده‌های گسترده‌تر الگوریتم‌هایی را با اطلاعات بیشتری برای ارزیابی با اتصال محصولات بیشتر به اینترنت ارائه می‌کنند. این به آنها اجازه می دهد تا اطلاعات دقیق تری را ارائه دهند که مطابق با خواسته های کاربر است.
قبل از وب 3.0، یافتن دقیق ترین نتیجه در موتورهای جستجو کار دشواری بود. با این حال، آنها توانایی خود را برای کشف نتایج مرتبط معنایی بر اساس زمینه جستجو و اطلاعات در طول زمان بهبود بخشیده اند. در نتیجه، مرور وب راحت‌تر می‌شود و به همه این امکان را می‌دهد تا اطلاعات خاص مورد نیاز خود را با سهولت نسبی دریافت کنند.
خدمات مشتری برای تجربه مثبت کاربر در وب سایت ها و برنامه های کاربردی وب بسیار مهم است. با این حال، بسیاری از شرکت‌های وب موفق به دلیل هزینه‌های زیاد، نمی‌توانند عملیات پشتیبانی مشتری خود را افزایش دهند. کاربران می توانند با استفاده از چت ربات های هوشمند که می توانند همزمان با چندین مصرف کننده صحبت کنند، تجربه بهتری در تعامل با پرسنل پشتیبانی داشته باشند که به دلیل وب 3.0 امکان پذیر است.
